ตำนานท้องถิ่นภาคตะวันออก : ความสัมพันธ์ระหว่างอดีตและปัจจุบัน
The Legends in Eastern Area : The Relation of the Past and Present
บทคัดย่อ
ตำนานท้องถิ่นภาคตะวันออก : ความสัมพันธ์ระหว่างอดีตและปัจจุบันศึกษาความสัมพันธ์ที่มีต่อสภาพแวดล้อมทางวัฒนธรรมในชุมชน และความสำคัญของตำนานท้องถิ่นตั้งแต่สมัยทวารวดีถึงสมัยรัตนโกสินทร์จำนวน 8 ตำนานด้วยวิธีการศึกษาข้อมูลเอกสารเปรียบเทียบกับข้อมูลภาคสนามจากการสำรวจ ผลการศึกษาพบว่า 1.ตำนานพระนางกาไวกับพระเจ้าพรหมทัตแสดงให้เห็นความสำคัญของตำนานกับภูมินามในจังหวัดจันทบุรี ความสัมพันธ์กับอาณาจักรขอมที่นครธม เมืองอินทปัตถา ศาสนาพุทธ เมืองพิมายและภูมินามในภาคอีสาน ตำนานท้องถิ่นภาคอื่น ๆ และวัฒนธรรมทวารวดี 2.ตำนานเจ้าศรีมหาราชามีความสัมพันธ์กับภูมินามในจังหวัดชลบุรี อาณาจักรศรีวิชัย ตำนานเมืองนครศรีธรรมราช ตำนานเมืองเพชรบุรี วัฒนธรรมมอญ ลังกาและขอม อาณาจักรศรีอยุธยา วัฒนธรรมคนไทยเชื้อสายจีนและเมืองท่าชายทะเลรอบอ่าวไทย 3.ตำนานพระนางจอมเทียนและพระเจ้าอู่ทองแสดงความสำคัญของตำนานกับภูมินามในจังหวัดชลบุรี พงศาวดารเมืองเหนือ ตำนานขอม ตำนานเมืองล้านช้าง ตำนานเมืองนครศรีธรรมราช พงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ตำนานเมืองโคตรตรบอง และวัฒนธรรมคนไทยเชื้อสายจีน 4.ตำนานเมืองดงละคร แสดงความสำคัญของตำนานกับภูมินามในจังหวัดนครนายก วัฒนธรรมขอม เมืองอินทปัตถา อาณาจักรศรีอยุธยา เมืองศรีมโหสถ สมัยรัตนโกสินทร์ และเมืองท่าชายทะเล 5.ตำนานเมืองพระรถแสดงให้เห็นความสำคัญของตำนานกับภูมินามในจังหวัดชลบุรี ปัญญาสชาดก วัฒนธรรมขอม วัฒนธรรมลังกา วัฒนธรรมล้านนาเชียงใหม่ เมืองศรีมโหสถและเมืองพระยาเร่ 6.ตำนานเมืองพระยาเร่แสดงความสำคัญของตำนานกับภูมินามในจังหวัดชลบุรี เมืองอินทปัตถา เมืองพระรถ วัฒนธรรมขอม อาณาจักรโคตรบูรณ์ พระยาแกรก พระเจ้าอนุรุทแห่งพุกามและเมืองศรีพะโล 7.ตำนานเมืองศรีพะโลแสดงความสำคัญของตำนานกับภูมินามในจังหวัดชลบุรี สมัยอยุธยา เมืองพระรถ เมืองพระยาเร่ เมืองศรีมโหสถ เมืองท่าชายทะเลสมัยรัตนโกสินทร์และวัฒนธรรมตะวันตก 8.ตำนานเจ้าแม่เขาสามมุขแสดงบทบาทความสำคัญของตำนานกับภูมินามในจังหวัดชลบุรี สมัยอยุธยา เมืองบางปลาสร้อย วัฒนธรรมคนไทยเชื้อสายจีน เมืองท่าชายทะเล วัฒนธรรมตะวันตก และสมัยรัตนโกสินทร์
